Bu Blogda Ara

26 Nisan 2009

Gırgır da panaroma çizimleri ve En Kahraman Rıdvan ile Bülent Arabacıoğlu

Orta sayfa ya da panaroma sayfa adı ile geçen bu çizim alanı bir çok çizerin el attığı bir çizim tekniğidir. Genellikle bir mekan veya konu belirlenip o doğrultuda espri ve irdelemeler yer verilerek mümkünse perspektif bir mekanda bu konular işlenirdi.
Böyle çizimleri Altan Erbulak, Eflatun Nuri gibi çizerlerin de çizdiğini hatırlarım. Tabi bu tür panaroma çizimlerini hakkıyla çizenlerin sayısı fazla değildir.
İşte Bülent Arabacıoğlu da adını bu tekniğe çizimleriyle sabitleyen çizerlerden biriydi. Benim okumaya başladığım zamanların en iyi panaroma çizerlerinde ilk sıralarda olan çizerlerdendi.

Özellikle bir mekan kullanılarak çiziliyorsa perspektifi oturtmak, aynı tür esprileri birbirlerinden ayrı yerlere dağıtabilmek, esprilere gerekli uygun mekanlar yaratıp yerleştirmek, espri balonlarının yerlerini ayarlamak gibi zorlukları ustalıkla aşardı. Mekan içinde merdivenle, inme çıkmalarla birbirine bağlı farklı mekanlar yaratırdı. Bina duvarlarından anlaşılır kesitler açarak espriyi gene anlatırdı Bülent abi. Belki de birçok mimarı kıskandıracak mekan çizimleri vardı.

Gırgır da sevilen ve çizimine hayran olunan sayfalardan biriydi panaroma. Okurken perspektifin içerisinde espri atlamamak için iki kez dönerdim sayfayı. Panaromalarını Hıbır ve Dinozor dergilerinde de yayımlandı. Hıbır ve Dinozor da kendisine espri vererek beraber hazırladığımız sayfalarımız da oldu.

Önemli bir ayrıntı olarak, Bülent Arabacıoğlu her hafta panaroma içinde bir köşede aktif veya pasif kendini de bir yere çizerdi mutlaka; bıyıklı bir tip. Kendisinden dinlediğime göre bu karışık sayfayı detaylı inceleyen okurları varmış ve bir hafta bıyıklarını çizmeyi unuttuğunu kendisine telefon ederek uyarmışlar. Bilinçli okuyucu ne diyeyim :))
Bu panaromik çalışmaları daha sonra bir çok ajanstan müşterileri için çizim talepleri olarak geri dönmüş ve Bülent Arabacıoğlu'na bir iş kolu yaratmıştır. Bunlar arasında İstanbul'da Tatilya isimli bir oyun merkezinin 40 metre çaplı döner bir duvarı en önemli işleri arasındadır. Tatilya'nın panaromik bir görüntüsünde oyun alanlarının yerlerinin tarifini ve kullanımını anlatan haritasını da o çizmişti.

Gırgır dergisinde bir başka tip olan En Kahraman Rıdvan tiplemesininde yaratıcısı ve çizeri olan Bülent Arabacıoğlu bu panaroma ve perspektif sahnelerini ilk bu çizgiromanlarında kullanmıştı. O panaromik sahnelerden etkilenen ve işi nerede kullanacağını iyi bilen Oğuz Aral, bu tür panaromik bir sayfa yapması için Bülent abiyi teşvik etmiştir. İlk zamanları Bülent abi kurşunkalem çizimlerini Oğuz Aral'a gösterdiği ve buradaki revizyon ve yer kaydrmalarının tüm çizimi baştan yapmak demek olduğunu anlatmıştı da nasıl bir çıldırık işi başardığına iki kat şaşırmıştım.
En Kahraman Rıdvan tiplemesini daha sonra Hıbır ve HBR Maymun dergilerinde de devam ettirmiştir.

Hıbır dönemi bir öyküde kurşun kalemlerini çinileyerek beraber de çalışmıştım Bülent abiyle. Bana çinileme konusunda çok şey öğretmiştir.

Bülent abinin kendisiyle 1992 yılından beri aynı reklam ajansında beraber çalıştığımızdan bu konuda bilgim fazla tabi. Önce Kent Gıda (Şekerleme-Sakız-Çikolata) firması içinde Grafik Bölümü'nde, daha sonra buradan ayrılarak Artpoint Grafik Ajansı'nda beraber iş yaşamımızı sürdürmekteyiz. Bu arada Bülent Arabacıoğlu Kent Gıda ürünü olan 1970'lerde çıkan karikatürlü Tipitip sakızlarının da tipleme yaratıcısıdır. Tipitip'i de ortak çizdiğimiz zamanlar oldu. Bu karakterin hakları Kent Gıda'ya ait olduğundan benim çizip devam ettirmem içinde teşvik ve yardımlarını da esirgememiştir. Tipitip karakterini bir ara karikatürist Ümit Atalay da çizmiştir.
Ancak 2000 yılındaki yenilenen ve aile kuran Tipitip karikatür serisinden sonra, Kent Gıda Türkiye sınırları dışında dahi satılmış, biriktirilmiş, bir 10-20 sene aralığında yetişen tüm neslin adını bildiği bu tiplemeye pazar ihtiyaçları değişimi sebebi sonrası sakız ürününün yerini koruyamamış ve üretimini durdurmuştur.
Bülent Arabacıoğlu bu sıralar ajans çalışmalarında yoğun idari görevde olduğundan hayata geçirdiği tiplemeleri bir dergide çizmemektedir.

12 yorum:

Nec dedi ki...

en kahraman rıdvan ve panaroma karikatürlerinden oluşan bir kitap yayınlasa keşke kendisi.

Oguzhan Kayan dedi ki...

Kendisine iletirim :))

Oğuzhan Kayan

kuzen larry dedi ki...

Nec e katılıyorum. Kendisine, kitap çıkarması halinde 2 adet satış garantisi verebiliyoruz daha şimdiden. En kahraman rıdvan mı şeytan yoksa şeytan rıdvan mı en kahraman?

Memo dedi ki...

En kahraman Rıdvan'ın delicesine takipçisiydim... Sonradan hiç bir yerde bulamaz oldum... Bülent abi n'oolur bir albüm çıkarsın valla ilk alıcısı benim :D

Oguzhan Kayan dedi ki...

Ben kendisine bütün yazılan dilekleri ilettim, elinde bir iki proje var. Bunları halledince bir iki Rıdvan serisi yayımlamayı düşünmekte. Hatta kitap haline getirme konusunda ben de kendisine yardım etmek istediğimi bildirdim.

Memo dedi ki...

Şahsen tanımasam da, çok büyük saygı duyuyorum kendisine...
Çok tembel ve üşengeç olmama rağmen yapabileceğim bir yardım varsa bende seve seve yaparım (Bilgisayar programcısıyım, artık ne yardımım olacaksa? :D).

Allah bileğine, yüreğine zeval vermesin Bülent abim benim:)

Oguzhan Kayan dedi ki...

En büyük yardımlarınız senelerdir Rıdvan çizmeyen çizere bu tür hatırlama ve istek dileklerinizi iletmek olacaktır, teşekkürler.

tahsin kaya dedi ki...

bülent abi seni çok özledik.
bir albüm çıkar bir kitap yap lütfen. sen bu ülkedeki gelmiş geçmiş en iyi çizersin. oguzhan bey onu ikna edin lütfen bakın bende illüstrasyonluk yapıyorum final dergisi yayınlarında çocuk kitapları çıkartıyorum onun çizimleriyle büyüdüm. bu istegimi iletirseniz çok sevinirim kendisine, sevgi ve saygılarımla

Tahsin Kaya
tahsinkaya@hotmail.com

ye dedi ki...

Bülent Amca (hocam)

Sizin karikatür lerinizle büyüdüm desem yalan olmaz. çok çizmeyi denedim ama olmadı. en son hbr maymun la son oldu sizi takibim.
her cuma gazete bayisine gidip dergiyi alıp bir koşu eve gidip halının üzerine yatıp yayıla yayıla dergiyi okuduğum o keyifli anılarıma yeniden yaşamak istiyorum ve sizden tek ama tek ricam var. Oda en kahraman rıdvanı tekrar çizmeniz.

Sevgi ve saygılarımla
Yaçın Emik

Adsız dedi ki...

En kahraman Rıdvan'ın bir macerasında (gırgırda ve zannederim en az 15-20 yıl önceden), yolcu vapurunda bomba ihbarı sonrasında tüm yolcular koşuştururken, olan biteni zevkle izleyen ve olayı takmayan iki arkadaştan birinin, koşuşturan insanları korkutmak için elindeki kese kağıdını patlatması ve tam da bu anda bombanın patlaması sonrasında, hr iki arkadaşın yüzlerinin şaşkınlığın saçlarınına yansıması var ki herkesin görmesini isterim doğrusu. Ve Bülent Bey'in Rıdvan'ı gün yüzüne çıkarası ricasını iletmenizi rica ederim. Necattin DALGIÇ

Adsız dedi ki...

Sayın Arabacıoğlu, 1980 öncesinde ülkemizde yaşanan her türlü yolundan çıkmış olayı, kendine has bir uslupla ve yarattığı bu eşsiz kahramanla ilginç bir mizahi tür üzerinden ulusa anlatıyor ve onu aydınlatmaya çalışıyordu. Sayın Arabacıoğlu.., yine SERV planının dayatıldığı, eski günlerden daha zor bir dönem içerisinde olan ülkem ve halkım için yeni bir gayret içerisine girmelidir. Bu onun zaten görevidir. Vatan görevidir. Yapacağı her olumlu çalışmaya "karınca kadarınca.." destek olmak ise bizim görevimizdir. Arabacıoğlu'ndan Günümüz olaylarını mizanse eden ve günümüzün "ENKAHRAMANI" BİR ANİMASYON RIDVAN çalışmasını başlatmasını millet adına umutla istiyorum, bekliyorum...Buna bütün Ulusun ihtiyacı var!
Saygılarımla...

Adsız dedi ki...

Bütün panoramalarını içeren bir kitap çıkarmasını rica ediyorum,En kahraman Rıdvandan daha çok satacağına canı gönülden inanıyorum,Karaman satış sorumluluğunu bile alırım,yeterki O "Panorama Karikatürleri"ni çıkarsın...!